Lokalna samorządność a cechy – przyczynek do demokracji w miastach staropolskich
Abstrakt
W artykule przedstawiono cechy rzemieślnicze w kontekście ich publicznych funkcji w lokalnych społecznościach miast staropolskich (do czasów rozbiorów). Te multifunkcyjne organizacje o charakterze korporacyjnym były istotnym elementem samorządu miejskiego, jego społeczną bazą. Różnorodność rozwiązań, konieczność ciągłego zabiegania o niezależność samorządu z jednej strony, a jego społeczne zakorzenienie z drugiej, to wielowiekowe doświadczenia samoorganizacji, których nie powinno się sprowadzać głównie do wymiaru ekonomicznego. Dlatego w tekście zwraca się uwagę na elementy ówczesnych mechanizmów demokracji korporacyjnej, w której nie tyle rządy większości, ile zagregowane interesy, wspólne poszukiwanie i uzgadnianie rozwiązań oraz włączanie zorganizowanych struktur obywatelskich do współodpowiedzialności za losy wspólnoty wydają się nauką ze stosowanych, nieidealnych, ale przecież funkcjonujących przez wieki, rozwiązań. Pytaniem pozostaje, na ile tradycje samorządności opartej na samoorganizacji mogą być inspiracją do dzisiejszej działalności społecznej.
Local self-governance and guilds – a contribution to democracy in Old Polish cities
Abstract
The article presents craft guilds within the context of their public functions in local communities of Old Polish towns prior to the Partitions of Poland. These multifunctional organizations of a corporate nature were an integral element of municipal self-government, serving as its social base. The diversity of solutions, the necessity of continuously striving for the independence of self-government on one hand, and its social rooting on the other, are centuries-old experiences of self-organization that should not be reduced to an economic dimension mainly. In this regard, the text draws attention to the elements of contemporary corporate democracy mechanisms, wherein aggregated interests, common search and agreement on solutions, and the inclusion of organized civic structures in shared responsibility for the community’s well-being appear to be functional lessons derived from applied, imperfect solutions that have been in place for centuries. The question that remains to be addressed is the extent to which the traditions of self-governance based on self-organization can provide a source of inspiration for contemporary social activities.
Pobierz cały artykuł w formacie .pdf
