Kwartalnik o tematyce społeczeństwa obywatelskiego

Demokracja jako styl zycia

fragment recenzji

książki Adriany Cavarero Surging Democracy. Notes on Hannah Arendt’s Political Thought

Demokracja to nie sposób sprawowa­nia rządów – demokracja to styl życia. Założenie to stanowi punkt wyjścia rozważań zawartych w Surging Democracy, szczupłym tomie autorstwa wło­skiej filozofki Adriany Cavarero. Jak wskazuje podtytuł – Notes on Hannah Arendt’s Political Thought – praca ta jest poświęcona myśli politycznej Hannah Arendt, której Adriana Cavarero jest uważną czytelniczką. Od razu pojawia się tutaj pewne napięcie – demokracja, wbrew temu, co mogłoby się wyda­wać, nie była nigdy ważnym pojęciem w leksykonie autorki Kondycji ludzkiej. Wolała ona mówić raczej o „poltyczności” jako takiej, polityczności, której właściwy sens był w jej opi­nii w dużej mierze zapomniany. Do wykładania go z chęcią posługiwała się przykładem ateńskiej demokra­cji (albo w każdym razie pewnym jej wyidealizowanym obrazem), nigdy nie stawiając jednak samej demokra­tyczności w centrum namysłu. Świa­doma tego Adriana Cavarero podej­muje się więc w Surging Democracy próby wyłożenia tego, jakiej demokracji można się nauczyć z pism Han­nah Arendt i jak ją odróżnić od sztucz­nych i niebezpiecznych jej form postu­lowanych dziś przez rozmaite ruchy populistyczne.